“De beschimpingen van een atheïstische wereldbeschouwing zijn nooit in staat om het geloof te verdrijven uit de harten van hen die de waarheid kennen”: Preek voor de feestdag van de Heilige Koninklijke Martelaren door bisschop Irenei van Londen en West-Europa.
De volgende preek werd gepreekt in de Diocesane Kathedraal in Londen door bisschop Irenei van Londen en West-Europa op de feestdag van de Heilige Koninklijke Martelaren, 2021 – de feestdag van het benedenaltaar van de kathedraal.
In de naam van de Vader, en van de Zoon, en van de Heilige Geest! Mijn lieve broeders en zusters:
Wij weten dat alle dingen meewerken ten goede voor hen die God liefhebben, voor hen die geroepen zijn naar Zijn voornemen. Want wie Hij heeft voorbestemd, heeft Hij ook voorbestemd om gelijkvormig te worden aan het beeld van Zijn Zoon, opdat Hij de eerstgeborene zou zijn onder vele broeders (Romeinen 8,28, 29).
Met deze woorden sprak de heilige Apostel tot ons in de lezing voor het feest van vandaag, en door deze woorden worden wij opgeroepen om het getuigenis te benaderen van de Heilige Koninklijke Martelaren, aan wier heilige nagedachtenis het altaar van deze benedenkerk is gewijd. Zij zijn de laatste heiligen die geregeerd hebben op een door God gewijde troon, ingesteld voor het welzijn van de volkeren van de Russische landen (tenminste, totdat God een dergelijke heerschappij in deze lijdende wereld zal herstellen) – hoewel deze heilige Lijdensdragers en martelaren bij lange na niet de laatste martelaren van die landen waren, of van koninklijken bloede. Morgen pas vieren wij het martelaarschap van de H.H. Barbara en Elisabeth, wier koninklijk bloed eveneens vergoten werd voor Christus; en hun uitverkoren gezelschap werd uitgebreid tijdens de donkere, maar door God behoedzame dagen van de vorige eeuw.
Wij weten dat alle dingen meeewerken ten goede voor hen die God liefhebben, voor hen die geroepen zijn naar Zijn voornemen. De wereld zal misschien nooit begrijpen hoe wij de dingen die de koninklijke martelaren overkwamen “goed” kunnen noemen: de valse beschuldigingen, de onrechtvaardige veroordelingen, de wrede en onmenselijke behandeling, en uiteindelijk de verschrikkelijke en onmenselijke executies. Hoe kunnen zulke dingen “goed” zijn? Hoe kunnen zulke dingen deel uitmaken van een roeping “naar het voornemen” van God? In het atheïstische denken dat de drijfveer vormde achter de vervolgingen in die periode en de daarop volgende decennia, werden dergelijke daden toch welbewust aangevoerd als zogenaamde ‘bewijzen’ van de zinloosheid van niet alleen het geloof in een door God gewijde monarchie, maar van het geloof in zijn geheel. Kijk wat er gebeurt met zelfs de besten onder hen die zulke dingen aanhangen’, werd de wereld verteld. Kijk, en zie dat het uiteindelijk zinloos en nutteloos is!
“De beschimpingen van een atheïstisch wereldbeeld zijn nooit in staat om het geloof te verdrijven uit de harten van hen die de waarheid kennen.”
Toch wordt met God niet gespot (Galaten 6,7), en de beschimpingen van een atheïstisch wereldbeeld zijn nooit in staat het geloof te verdrijven uit de harten van hen die de waarheid kennen. Want begraven in die harten, die natuurlijk verdriet hadden over de verschrikkingen van een gevallen maatschappij en de gruwelen die werden opgelegd aan vrome en God-liefhebbende volken, leefde niettemin een zeker, onwrikbaar geloof in de woorden van Gods gezalfde heiligen en profeten. Onder hen de woorden van de apostel Paulus, die verder zei, met de woorden die wij reeds gehoord hebben: wie Hij tevoren gekend heeft, heeft Hij ook voorbestemd om gelijkvormig te worden aan het beeld van Zijn Zoon, opdat Hij de eerstgeborene zou zijn onder vele broeders.
Hier spreekt de apostel over een diep mysterie, want hij is in staat te zien wat de wereld niet kan zien. De koninklijke martelaren werden getrokken in de heerlijkheid van God, en God werkte goed voor hen, juist hierin: dat zij geroepen waren om gelijkvormig te worden aan het beeld van Jezus Christus. De Heer zette hen niet alleen op een weg van aardse heerschappij, die zij met waardigheid en nederigheid uitoefenden zolang dat voor hen mogelijk was, maar ook op een weg van navolging van de heerschappij en de heerschappij van Christus: de Heerser over allen, die Zichzelf opofferde voor Zijn volk. Christus, Die te maken kreeg met valse beschuldigingen, Die ten onrechte werd veroordeeld, Die wreed werd behandeld, en Die Zich uiteindelijk opofferde aan de onmenselijke dood, geëist door een boze wereld. Deze Christus moest hun “beeld” zijn, hun voorbeeld, en zij volgden dit voorbeeld geheel en al, met vroomheid en aanvaarding.
Maar waarom zou God hen op zo’n weg roepen? Ook hierop antwoordt de apostel: opdat Hij de eerstgeborene zou zijn onder vele broederen. Dat wil zeggen, opdat zij in ware zin de broeders van Jezus Christus zouden worden: zij die zo gelijkvormig zijn aan Zijn leven en zelfopoffering, dat Christus in hun midden zou staan als onder Zijn eigen verwanten. En wij zeggen waarlijk “in hun midden staan”, want het zelfoffer van Christus eindigde niet in Zijn dood, maar in Zijn opstanding; en zo worden zij die geheel verenigd zijn met Zijn dood, evenzo verenigd met die opstanding, en staan met Hem op in heerlijkheid. Zo zegt Paulus: Wie Hij voorbestemd heeft, die heeft Hij ook geroepen; wie Hij geroepen heeft, die heeft Hij ook gerechtvaardigd; en wie Hij gerechtvaardigd heeft, die heeft Hij ook verheerlijkt (Romeinen 8:30).
“Hun martelaarschap werd een getuigenis van de Koning der koningen, de Koninklijke Zoon van David, en een voorbeeld van de soevereiniteit die Hij uitoefent over de gehele mensheid: de koninklijke weg van zelfopoffering, nederigheid, gehoorzaamheid, waardigheid en waarheid.”
De heilige koninklijke martelaren zijn verheerlijkt, en worden verheerlijkt, omdat zij Christus’ broeders zijn geworden. Zo dragen zij in hun iconen Zijn kruis: want de martelaar is verenigd met Hem Wiens leven en dood hij navolgt. En zo draagt hun martelaarschap de naam “koninklijk”, niet alleen ter herinnering aan hun status als uitverkoren en gezalfde heersers van koninklijk bloed in dit leven, maar ook omdat hun martelaarschap, door hun leven op te geven zoals zij deden, een getuigenis werd van de Koning der koningen, de koninklijke Zoon van David, en een voorbeeld van de soevereiniteit die Hij uitoefent over de gehele mensheid: de koninklijke weg van zelfopoffering, nederigheid, gehoorzaamheid, waardigheid en waarheid.
Wij eren deze koninklijke martelaren uit het diepst van ons hart, omdat wij in hen een nieuw bewijs ontdekken van Christus’ voortdurende heerschappij over zijn volk. Zelfs in de donkerste dagen van de menselijke geschiedenis zalft de Heer hen van wie Hij weet dat zij Zijn volk zullen leiden naar het model van Zijn eigen heerschappij. Hij laat Zijn kinderen niet in de steek, zelfs niet te midden van hun opstand en afvalligheid, maar wekt hen op die zich zullen opofferen voor de wereld; die bakens van waarheid, hoop en verrijzenis zullen zijn in tijden van hopeloosheid, dood en wanhoop.
De orthodoxe wereld heeft de Koninklijke Martelaren lief vanwege de liefde die de Koninklijke Martelaren voor ons hadden en hebben – een liefde die hen tot eeuwige bakens maakt van God die liefde is (vgl. 1 Joh. 4,8). En dus, als wij hen aanroepen, moet dat in een geest van gehoorzaamheid zijn, door hun voorbede te vragen opdat wij dezelfde geloofsvurigheid zouden hebben, ongeacht de omstandigheden en de prijs; want Christus wil niet alleen de Koninklijke Martelaren als broeders onder wie Hij kan staan, noch is het alleen aan hen dat Hij wil heiligen en verheerlijken. Hij wil ook u Zijn broeders noemen, en Hij geeft u de volmaakte verzekering dat, als u Hem waarachtig en volkomen liefhebt, Hij ook voor u en voor ieder van ons “het goede zal bewerken”, opdat wij voor altijd in zijn tegenwoordigheid mogen staan.
O Heilige Koninklijke Martelaren, geliefd door ons volk en welgevallig aan onze God, bid tot Hem dat onze wereld wordt hersteld en onze zielen worden gered! Amen.
+ + +
23 Jul, 2021 | Mededelingen van de diocesane bisschop (bron)